Contact| Colofon| Agenda|
JeugdPsychiatrie

Autisme

Algemene omschrijving

Autisme is een pervasieve ontwikkelingsstoornis die zich kenmerkt door beperkingen in de sociale interactie, de communicatie en zich steeds herhalend gedrag. Men weet nog niet precies welk deel van de hersenen gestoord is en een duidelijke biologische oorzaak is tot op heden niet gevonden.
De stoornis is al aanwezig voor de geboorte, maar voor het derde levensjaar niet duidelijk zichtbaar. Een persoon met een ernstige vorm van autisme kan niet zelfstandig leven.
Kinderen met autisme kunnen de wereld om zich heen wel registreren, horen en zien, maar kunnen de verschillende prikkels niet met elkaar in verband brengen. Ze worden constant overspoeld door allerlei afzonderlijke indrukken en waarnemingen; ze slagen er niet in om aan al deze dingen betekenis te geven en om hoofdzaken van bijzaken te onderscheiden.
De term autisme kan verwarring wekken omdat men hier soms klassiek autisme mee bedoelt en soms alle autismespectrumstoornissen (ASS), Dit zijn:

  • De autistische stoornis (ook wel klassiek autisme of syndroom van Kanner genoemd)
  • Hoogfunctionerend autisme (HFA)
  • Aspergersyndroom
  • Pervasieve ontwikkelingsstoornis, niet anders omschreven (PDD-NOS)
  • Meervoudig complexe ontwikkelingsstoornis (McDD)
  • Atypisch autisme

Kenmerken

Hoe verschillend kinderen met autisme ook zijn, toch onderscheidt men een aantal essentiële kenmerken:

  • Het niet of slechts moeilijk ontwikkelen van verbale en niet-verbale communicatie
  • Problemen in de sociale omgang met anderen.
  • Weinig of geen verbeelding en inlevingsvermogen.
  • Het ongewoon reageren op de omgeving, met drang naar herhaling, beperkte interesses en een hekel aan veranderingen.

Diagnose

  • Voortdurend herhaling van eenzelfde activiteit (stereotiep gedrag)
  • Weinig of geen contact met andere kinderen.
  • Weinig imitatie en interesse voor nieuwe dingen.
  • Sterk vasthouden aan routines.

Aanpak en therapie

Autisme is niet te genezen. Wel bestaan er medicijnen om bepaalde uitingen van probleemgedrag in te tomen; de meest gebruikte zijn anti-psychotica, middelen tegen depressies en middelen tegen epilepsie.
Daarnaast is het belangrijk om kinderen met autisme veel duidelijkheid en structuur aan te bieden. Maar omdat ieder kind met autisme verschillend is, moet er steeds een therapie op maat worden uitgestippeld.
Met een goede begeleiding wordt het leven voor een autist en zijn omgeving een stuk aangenamer.

Boeken

Klik hier voor nog meer boeken

Over autisme is veel bekend en toch is er nog zoveel onduidelijkheid over. Het is niettemin de meest onderzochte diagnose bij kinderen. Is het een ziekte, een stoornis, een aandoening, een afwijking of juist een variant van het menselijk zijn? Zelfs daarover is geen eenduidigheid. Waar tot voor kort niet aan gedacht werd, is dat het bij autisme over een andere volgorde van ontwikkeling zou kunnen gaan. Het betekent dat op zich alle onderwerpen van belang voor de ontwikkeling van een kind ontwikkeld kunnen worden, maar in een onverwachte volgorde.
In de basisschoolleeftijd moeten kinderen leren in een groep te functioneren. Dit wordt socialisatie genoemd, maar kan door kinderen als een terreur worden ervaren waarin ze zijn uitgeleverd aan het recht van de sterkste. Om dit voor kinderen draaglijk te maken en liever nog uiteindelijk een positieve ervaring te laten zijn, is het belangrijk dat volwassenen actief interveniëren. De dominante kinderen moeten worden geremd en de onderworpen kinderen sterker gemaakt. Kinderen moeten in bescherming worden genomen tegen de destructieve krachten van het sociale verkeer en leren deze krachten positief aan te wenden.
Jan is een 10-jarige jongen met de stoornis van Asperger die zeer bepalend kan zijn in het sociale contact. In de dagbehandeling valt op dat hij zeer brutaal kan zijn, alles nadrukkelijk stom vindt en erg in het verweer is. Geen katje om zonder handschoenen aan te pakken, lijkt het. Maar in de praktijk valt dat verrassend mee en reageert Jan heel goed op correcties, mits die op een neutrale toon gegeven worden en de groepsleiding geen blijk geeft van irritatie.
In de periode van 8 tot 18 jaar kan het leven behoorlijk ingewikkeld zijn. Als meisje met autisme kun je je handen vol hebben aan alle uitdagingen van het dagelijks leven. Lifehacks voor meiden met autisme is een eigentijds en vlot geschreven boek voor meisjes en meiden met autisme. Het geeft informatie, tips en eenvoudige oefeningen bij thema’s waar deze meisjes in hun (dagelijks) leven tegenaan kunnen lopen: samenwerken, huiswerk maken, roddelen, keuzestress, overprikkeling, ingewikkelde gevoelens, puberteit, kleding, make-up, verliefdheid en seksualiteit.
De ernst van rigide en repetitief gedrag bij mensen met autisme is terug te zien in de hersenen.