"Geweldloos verzet" is een concept dat is afgeleid van de strategieën die door figuren als Mahatma Gandhi en Martin Luther King Jr. zijn gebruikt voor politieke en sociale verandering. In het algemeen verwijst geweldloos verzet naar acties en gedragingen die bedoeld zijn om onrecht te bestrijden zonder gebruik te maken van fysiek geweld of andere vormen van agressie.
Geweldloos verzet (Nonviolent Resistance, NVR) is een therapeutische toepassing van politieke geweldloze verzetsprincipes op crises in menselijke zorgverlening; zoals oorspronkelijk geformuleerd door Haim Omer. Het richt zich op de behoeften van mensen die nood en hulpeloosheid ervaren in de relatie van zorgverlening. De cliënten zijn voornamelijk de verzorgers van zogenaamde "geïdentificeerde patiënten" (IP's), en niet de patienten (IP's) zelf. Geweldloos verzet is bedoeld om verzorgers als individuen te versterken en op die manier te helpen de nood te verlichten. Het is geen tool, maar een filosofie en een waardesysteem van zorg (1).
In de context van hulpverlening kan het bijzonder nuttig zijn bij het werken met ouders en kinderen. Veel ouders hebben dagelijks te maken met ernstig probleemgedrag van hun kinderen, zoals schoolverzuim, 'foute' vrienden en agressie. In dergelijke situaties kunnen opvoeders zich onmachtig voelen. De methode van geweldloos verzet geeft concrete instructies over hoe je als opvoeder kunt reageren op het ongewenste gedrag van het kind.
Bij geweldloos verzet worden eerst de twee meest zorgwekkende gedragingen aangepakt. De hulpverlener heeft daarbij vooral een coachende rol richting de opvoeders. Stapsgewijs leer je als opvoeder nieuwe vaardigheden. Zo ervaar je snel weer meer regie. Dit verandert je houding naar je kind(eren) waardoor gedrag dat als zorgwekkend benoemd werd, vaak 'vanzelf' verdwijnt. Het sterke punt van deze methode is dat je als ouders verandert en daardoor nieuwe uitdagingen aangaat, ook als de hulpverlening gestopt is2.
Het is dus een zeer praktische benadering die ouders concrete handvatten biedt om niet altijd toe te geven of in conflictsituaties te belanden. Het is breed toepasbaar, ook als er in het gezin sprake is van iemand met autisme, ADHD, enz. Het is met name zeer bruikbaar bij jongeren die moeite hebben met grenzen (2).
(1) Empowered parenthood | What is NVR?
(2) Agathos | Ambulante hulpverlening
