EMDR, wat staat voor Eye Movement Desensitization and Reprocessing, is een vorm van psychotherapie die in de late jaren '80 werd ontwikkeld door de Amerikaanse psycholoog Francine Shapiro. Het is ontworpen om individuen te helpen omgaan met traumatische herinneringen en de bijbehorende negatieve gevoelens en overtuigingen.
EMDR wordt voornamelijk gebruikt bij de behandeling van posttraumatische stressstoornis (PTSS), een aandoening die kan optreden na het ervaren van een traumatische gebeurtenis zoals fysiek of seksueel geweld, een ernstig ongeval, of oorlogsgeweld. EMDR kan ook effectief zijn bij het behandelen van andere angststoornissen, depressie, en fobieën.
De kern van de EMDR-techniek is de bilaterale stimulatie, vaak in de vorm van oogbewegingen, waarbij de cliënt de therapeut volgt met zijn ogen terwijl hij van links naar rechts beweegt. Dit kan ook worden bereikt door middel van geluiden die afwisselend in elk oor worden afgespeeld, of door tactiele stimulatie zoals tikken op de handen. Tijdens deze stimulatie wordt de cliënt gevraagd om aan de traumatische ervaring te denken. Het doel is om de hersenen te helpen de traumatische herinnering te verwerken en de emotionele lading ervan te verminderen.
De effectiviteit van EMDR kan afhangen van verschillende persoonsgebonden kenmerken. Hoewel er nog steeds onderzoek wordt gedaan naar de exacte factoren die de effectiviteit van EMDR beïnvloeden, lijkt het erop dat mensen die in staat zijn om duidelijk traumatische gebeurtenissen te identificeren en die bereid en in staat zijn om deze tijdens de therapie op te roepen, het meeste baat hebben bij EMDR.
Er zijn vele voordelen aan EMDR. Het kan een snelle verlichting bieden voor mensen die lijden aan PTSS of andere angststoornissen. Het kan ook nuttig zijn voor mensen die moeite hebben met meer traditionele 'praattherapieën', omdat het niet noodzakelijk is om de traumatische gebeurtenis in detail te bespreken. Bovendien is EMDR een gestructureerde therapie die kan worden aangepast aan de individuele behoeften van de cliënt.
Er zijn echter ook enkele nadelen en potentiële risico's verbonden aan EMDR. De therapie kan intens zijn en kan sterke emotionele reacties oproepen. Dit kan voor sommige mensen te overweldigend zijn, vooral als ze al worstelen met ernstige angst of depressie. Het kan ook gebeuren dat sommige mensen zich meer gestrest voelen na EMDR-sessies, vooral in de beginfase van de behandeling. Bovendien is EMDR niet voor iedereen geschikt. Het is bijvoorbeeld niet aan te raden voor mensen met bepaalde oogaandoeningen of voor mensen met ernstige dissociatieve stoornissen.